2009 yılının en çok konuşulan konularından birisi, dönemin Türkiye başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 29 Ocak’ta, İsviçre’nin Davos kentinde düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu panelinde forum moderatörüne ve İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres’e gösterdiği tepkiydi.
‘One Minute’ sözleriyle tepkisini dile getiren Erdoğan, daha sonra forumu terk etmişti.
Neler yaşandığını gelin birlikte hatırlayalım.
İsrail ve Filistin arasındaki bitip tükenmek bilmeyen gerilim, 2009 yılında da dünyanın en önemli gündemleri arasındaydı.
O dönemde Filistin’e yönelik saldırılarını yine artıran İsrail, Türkiye’deki tepkilerin odağı konumundaydı. Aynı günlerde İsviçre’deki Davos Ekonomik Forumu’nda Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Dünya Ekonomik Forumu Moderatörü David Ignatius yönetiminde İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres ile bir araya geldi.
Her iki ismin de konuşmalar yaptığı forumda gerginlik tırmandıkça tırmanıyordu.
İsrail Cumhurbaşkanı Peres’in sesini yükselterek ve Erdoğan’ı Hamas destekçisi olmakla suçlayarak yaptığı konuşmaya Erdoğan’ın tepkisi çok sert oldu.
Tartışmayı bitirip forumu sonlandırmak isteyen moderatöre Erdoğan ‘one minute’ ifadesiyle tepki göstererek Peres’e yanıt vermek istedi.
Erdoğan’ın hiddetlenmesi sonrası kendisine söz hakkı verildi ve Erdoğan şunları söyledi:
“Sayın Peres benden yaşlısın. Sesin çok yüksek çıkıyor. Biliyorum ki sesinin bu kadar çok yüksek çıkması bir suçluluk psikolojisinin gereğidir. Benim sesim bu kadar yüksek çıkmayacak, bunu da böyle bilesin. Öldürmeye gelince, siz öldürmeyi çok iyi bilirsiniz!”
‘Plajlardaki çocukları nasıl öldürdüğünüzü nasıl vurduğunuzu çok iyi biliyorum. Şu zulme alkış tutanları da ayrıca kınıyorum. Çünkü bu çocukları öldürenleri, bu insanları öldürenleri kalkıp da alkışlamak, öyle zannediyorum ki o da ayrı bir insanlık suçudur.’
Erdoğan’ın sözlerini sürdürmesi üzerine tartışmayı noktalamak isteyen moderatöre Erdoğan ‘sözümü kesme’ diyerek bir kere daha tepki gösterdi.
Moderatörün sürenin sona erdiğini ve tartışmanın tekrar başlayamayacağını belirtmesi sonrası şu sözleri söyleyerek forumu terk etti Erdoğan:
‘Benim için de bundan böyle Davos bitmiştir. Daha Davos’a gelmem! Bunu da böyle bilesin! Siz konuşturmuyorsunuz! Peres 25 dakika konuştu, ben 12 dakika. Olmaz!’
Erdoğan’ın bu tepkisi bir anda tüm dünyada dikkat çeken bir haber olarak öne çıktı.
Türkiye’de ise son dakika olarak tüm haber kanallarında Erdoğan’ın tepkisi gösterildi.
Başbakan Erdoğan, bu olayın ardından bir daha Davos’taki forumlara katılmadı. Daha sonra yaptığı bir açıklamadaysa asıl tepkisinin kendisine söz vermeyen moderatöre yönelik olduğunu belirtti.
Erdoğan’ın tepkisi başta Filistin olmak üzere Arap dünyasında büyük beğeniyle karşılanırken; Türkiye-İsrail ilişkilerini de yine sıkıntı bir sürece soktu. Türkiye’deki muhalefet ise Erdoğan’ın bu tepkisinin yaklaşan seçimlere yönelik bir manevra olduğunu, gerçekte iktidarın İsrail’e karşı bir tutum içinde olmadığını savundu. Konunun daha magazinsel boyutuna geldiğimizse ise ‘One Minute’ ifadesi uzun süre dillerden düşmedi. Hatta bu ifadenin markalaştırılması yönünde adımlar atan Ak Partili yöneticiler oldu.
İsrail Cumhurbaşkanı Şİmon Peres ise Erdoğan’ın sözlerini esefle karşıladığını, Türkiye’nin terör gruplarına verdiği desteğin utanç verici olduğunu söyledi.
Başbakan daha sonra yaptığı açıklamalarda da Hamas’ın terör örgütü olduğuna yönelik iddiaları reddetti. Türkiye-İsrail ilişkileri ise 2009’dan günümüze zaman zaman toparlanma sinyalleri verse de, genellikle gergin bir zeminde kaldı.
İsrail’in Filistin’e yönelik saldırıları arttığı dönemlerde Türkiye de İsrail’e tepki gösterdi ve bu durum iki ülkenin karşılıklı olarak büyükelçilerini geri çekmesiyle sonuçlandı.
