Dünyada bir ilk… Yargıtay’a yapay zeka modeli
Yargıtay Başkanı Mehmet Akarca, 8 Aralık’ta kullanılmaya başlanan ve Yargıtay içtihat kararlarının yer alacağı yapay zeka Tabanlı YİM’e ilişkin AA muhabirine açıklamalarda bulundu. Yargıtayın ülkede içtihat birliğini, hukukun ve kanunların eşit şekilde uygulanmasını sağlamakla yükümlü bir yüksek mahkeme olduğunu belirten Akarca, Yargıtay içtihatlarının bilinmesi ve yaygınlaştırılmasının, vatandaşların hak arama adaletinin gerçekleştirilmesinde son derece önemli bir işleve sahip olduğunu söyledi. Bu amaçla Yargıtay Kararları dergisinin süreli yayın olarak belirli aralıklarla çıkarıldığını dile getiren Akarca, “Yapay zeka tabanlı Yargıtay İçtihat Merkezi’ni kurmaktaki amacımız içtihatlarımızın yaygınlaştırılması, güncel, emsal, yol gösterici bu içtihatlara herkesin erişim sağlaması, herkesin içtihatlardan haberdar olması, adalet arayan insanların dava açarken doğru mahkemede, doğru delillerle ve ne gibi bir sonuçla karşılaşacağının hesabını da yaparak dava açmasını sağlamaya yöneliktir.” dedi.
YİM’de bütün kararların yayımlanmadığını, sadece güncel, emsal, yol gösterici nitelikteki kararların yer aldığını ifade eden Akarca, “Şu ana kadar 1372 kararımız işlendi. Bu sayı hızla artacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Akarca, tüm vatandaşların kullanımına açık olan YİM’den yayımlanan kararları takip edenlerin Yargıtayın güncel emsal kararlarından haberdar olabileceğini belirterek, “Buna göre adaletin gerçekleşmesine, ülkede hukukun eşit şekilde uygulanmasına, kanunların eşit uygulanmasına ve ülkede içtihat birliğinin sağlanmasına önemli katkılar sağlayacağını düşünüyoruz.” diye konuştu.
YİM’in ücretsiz olarak herkes tarafından kullanılabildiğini, e-Devlet üzerinden sisteme giriş yapılabildiğini anlatan Akarca, kararlardaki kişisel verilerin değiştirildiğini, konulara göre arama yapılabildiğini ifade etti.
Sistemi kullananların bireyselleştirme yaparak, ilgi duydukları konuda e-posta gönderilmesini de isteyebildiğini dile getiren Akarca, “Mobil uygulama da yapıldı. Şu anda vatandaşlarımız cep telefonlarından rahatlıkla e-Devlet şifresini girmek suretiyle seyahat halindeyken, bulunduğu ortamda cep telefonundan bizim YİM merkezine girip buradaki istediği kararı indirebiliyor, incelebiliyor, kendisine e-mail atılmasını sağlayabiliyor. Hatta orada eleştirilerini nottan da iletebiliyor. Bu çünkü gelişmeye açık olan bir alan.” ifadelerini kullandı.
YARGI ÇAĞI
Yargıtay Başkanı Akarca, dijitalleşme çağının yaşandığı mevcut dönemde yapay zekanın hukuk alanında da kullanıldığını bildirdi.
Yapay zekanın birçok avukatlık bürosunda, üniversitelerde, bazı ülkelerin savcılık/soruşturma makamlarınca, hakimlerin karar aşamasında da kullanıldığını dile getiren Akarca, “Dünyadaki yüksek mahkemeler arasında Yargıtay ilk kez yapay zeka tabanlı Yargıtay İçtihat Merkezi’ni kurmuştur ve kullanmaktadır. Bundan çok büyük bir onur ve memnuniyet duyuyorum. Artık hukukta, adalette yapay zekanın kullanıldığı bir çağı yaşıyoruz. Bu bizim tamamen bilgi işlem sistemi üzerinden yürütülmektedir.” dedi.
Yapay zekanın kullanıldığı sahte kararlar ve sahte kütüphanelerle karşılaşılabildiğini ifade eden Akarca, Yargıtay İçtihat Merkezi’nin ise dış müdahaleye kapalı şekilde Yargıtayın sistemi ve sunucuları üzerinden hizmet verdiğini dile getirdi.
18 BİNDEN FAZLA KULLANICI
Yargıtay Başkanı Akarca, 8 Aralık’ta kullanıma açılan YİM’in şu ana kadar 18 binden fazla kullanıcı tarafından ziyaret edildiğini belirtti.
Akarca, “Şu ana kadar bize ulaşan bilgilere göre 18 bin 25 kullanıcı YİM’i kullanmıştır. 99 bin 23 sorgu yapılmış, 4 bin 769 kez de karar indirilmiştir. Herkesin bir karar arama alışkanlığı var. YİM’de işlenen karar sayısının artması ve YİM imkanlarının kullanıcılar tarafından keşfedilmesinden sonra bunun günlük 30 bin civarında insan tarafından kullanılacağını düşünüyoruz.” diye konuştu.
Hesap verilebilirlik ve şeffaflık düşüncesiyle 2015’ten bu yana Yargıtay Karar Arama sisteminde 8 milyon civarında kararın yayımlandığını anımsatan Akarca, bunların yayımlanmaya devam edeceğini belirtti.
Akarca, şöyle devam etti:
“Kanunların değişmiş olması, 46 daireden 24 daireye dönüşmüş olmamız, farklı farklı daha önce içtihatların bulunmuş olması nedeniyle güncelliğini yitiren kararların kafa karışıklığına yol açmaması için özellikle YİM’i kurduk. Burada çok uzman hakimlerimiz görev alıyor, her karar yayımlanmıyor. Yargıtayın ilgili dairelerinin de yol gösterici olduğunu düşündükleri, emsal olabileceğini düşündükleri, rahatlıkla uygulamayı aydınlatacak, ışık tutacak, vatandaşların hizmetine sunulabilecek bu hizmetin sağlanması amaçlandı.”
Mehmet Akarca, “Yargıtay, dosyaların incelendiği, sadece kararların verildiği bir yer değil. Bu anlamda çok önemli bir fonksiyonu var Yargıtayın. Yargı mercilerince verilen kararların son inceleme mercii.” değerlendirmesinde bulundu.